Millî Eğitim Bakanlığının eğitimde teknoloji, eğitimde araştırma geliştirme faaliyetleri ile eğitimde kalite konularındaki ilerlemelerini uluslararası alanda tanıtmak, örnek çalışmalarını dünya kamuoyuyla paylaşmak ve bu alanlarda önde gelen ulusal ve uluslararası kurumları bir araya getirerek iş birliklerine ve görünürlük faaliyetlerine zemin hazırlamaktır. Protokol konuşmaları, davetli konuşmacıların katkıları, özel oturumlarda irdelenecek tartışma alanları, paneller, tematik bildiri sunumları, alana özel atölye çalışmaları ve stantlar ile zengin ve dinamik bir planlamaya sahip Zirve ile ulaşılması beklenen alt hedefler şu şekildedir:
Zirve kapsamında ilk tema “Eğitimde Teknoloji” olarak belirlenmiştir. Eğitimde teknoloji, başlangıçta yalnızca araç gereç kullanımını ifade eden bir kavram iken zaman içinde bu tanım giderek genişleyerek derinleşmiştir. Teknolojinin eğitimde etkin ve verimli bir şekilde kullanılmasını teşvik etmek amacıyla kurulmuş olan International Society for Technology in Education [ISTE], eğitim teknolojilerini “Genellikle teknolojinin eğitim süreçlerine entegrasyonu ve öğrenme deneyimlerini geliştirme amacıyla kullanılmasını kapsayan bir disiplin.” olarak tanımlar (ISTE, 2008). Bu tanım, teknolojinin sadece bir araç olarak rol oynamasından ziyade, öğretim ve öğrenme süreçlerini desteklemek, öğrenci başarısını yükseltmek ve öğretmenlerin etkinliğini artırmak için stratejik bir şekilde kullanılmasını vurgular. Personel, araç gereç, süreç ve yöntemlerin bütünleştiği bir sistem olarak düşünülen eğitim teknolojisi; öğrenme ve öğretme faaliyetlerini en etkili şekilde planlamayı, uygulamayı ve değerlendirmeyi amaçlar (Alkan, 2019). İnsanın öğrenmesini sağlayan süreci önemseyen eğitim teknolojileri (Ergin, 2019), modern eğitim öğretim tekniklerinin uygulanmasına yönelik kavramsal bir çerçeve sunmanın yanı sıra eğitim sürecinde yer alan tüm katılımcıların davranışlarını da kapsar (Lazar, 2015).
Eğitim teknolojilerinin geniş yelpazesi, eğitimde farklı öğrenme yöntemlerini destekleyerek öğrencilerin çeşitli öğrenme ihtiyaçlarına yanıt verebilmesi ve öğrenme deneyimlerinin zenginleştirilmesinde büyük öneme sahiptir (Escueta vd., 2017). Eğitim teknolojileri, sürekli bir gelişim süreci içindedir ve bu alanda başarı için öğretmenler, öğrenciler ve okul yöneticileri arasında iş birliği gerekmektedir (Fu, 2013). Eğitim teknolojilerinin aynı zamanda okulları ve üniversiteleri yönetimsel yönden de desteklemesi önem arz etmektedir. Ders programları, personel programları, sınav yönetimi, siber güvenlik, tesis yönetimi ve güvenliği; eğitim teknolojilerinin eğitimde süreç yönetimine katkı sağladığı alanlardır (Arslan, 2020). Sürekli değişen ve gelişen bilim ve teknolojinin gereksinimlerini karşılayarak toplumun dinamik yapısına uyum sağlayabilmek ve bireylerin bilgiye erişimini kolaylaştırmak için özgün eğitim ortamları ve teknolojiler geliştirilmesi; ülkelerin kalkınmasında eğitim teknolojilerinin önemini vurgulamaktadır. Bu bağlamda Uluslararası Eğitimde Teknoloji, AR-GE ve Kalite Zirvesi’nin Eğitimde Teknoloji ana teması kapsamındaki alt tema örnekleri aşağıda yer almaktadır:
Uluslararası Eğitimde Teknoloji, AR-GE ve Kalite Zirvesi kapsamındaki bir diğer ana tema “Eğitimde Araştırma Geliştirme” olarak belirlenmiştir. AR-GE; kültür, insan ve toplumun bilgi birikiminden oluşan dağarcığının artırılması ve bunun yeni süreç, sistem ve uygulamalar tasarlamak üzere kullanılması için sistematik bir temelde yürütülen yaratıcı çalışmaları kapsamaktadır (OECD, 2015). Bu kapsamda çevreye uyumlu ürün tasarımı veya yazılım faaliyetleri ile alanında teknolojik gelişme sağlayan, özgün çıktılara sahip, deneysel, bilimsel ve teknik içerik taşıyan çalışmaları (Özeroğlu, 2011) ifade eden AR-GE faaliyetleri, sistematik bir temele dayalı olarak yürütülmektedir (Ünal ve Seçilmiş, 2013). Bir çalışmanın AR-GE faaliyeti olarak kabul edilebilmesi için bu çalışmada yerine getirilmesi gereken beş ölçüt; özgünlük, yenilikçilik, tahmin edilebilen veya edilemeyen sonuçları barındırma, sistematiklik ve aktarılabilirliktir (OECD, 2015). Tüm bu kriterleri sağlayan araştırma faaliyetleri; “Temel Araştırma (Basic Research)”, “Uygulamalı Araştırma (Applied Research)” ve “Deneysel Gelişim (Experimental Development)” olmak üzere üç bölümde değerlendirilmektedir. Temel araştırmalar, uygulaması veya kullanımı bulunmayan yeni bilgiler edinmek için yürütülen teorik veya deneysel çalışmalar iken özgün bir pratik uygulamaya yönelik doğrudan bilgi üretmek için yapılan çalışmalar, uygulamalı araştırmaları oluşturmaktadır. Deneysel gelişim ise temel ve uygulamalı araştırmaların sunduğu bilimsel bilgileri kullanarak yeni bir yöntem, sistem, hizmet ya da ürünün ortaya konduğu süreci tanımlamaktadır (OECD, 2015). Sonuç olarak AR-GE, kurumların yenilikçilik yoluyla büyüme ve gelişmesinin temel unsuru olarak görülmekte, bir başka deyişle kurumların bilimsel gelişmişlik düzeyi, kurumdaki AR-GE çalışmaları ile doğru orantı göstermektedir (Canbay, 2020).
Uluslararası Eğitimde Teknoloji, AR-GE ve Kalite Zirvesi kapsamındaki ana tema olan “Eğitimde Araştırma Geliştirme” çalışmaları ise eğitim sisteminin kalitesini, etkinliğini ve verimliliğini artırmak, eğitim politikalarına bilimsel katkı sağlamak ve eğitimde yenilikçi uygulamalar geliştirmek için önemli bir araç olarak değerlendirilmektedir (MEB, 2014). Yapılan AR-GE faaliyetleri; eğitimde iyi uygulamaların keşfedilmesine, öğrenci başarısının artırılmasına, öğretmenlerin meslekî gelişiminin desteklenmesine, öğrencilerin çeşitli alanlardaki beceri düzeylerinin geliştirilmesine, uluslararası araştırma faaliyetlerinde ülkemizin genel başarısının yükseltilmesine katkı sağlamaya odaklanmaktadır (Başaran vd., 2021). Bu bağlamda Uluslararası Eğitimde Teknoloji, AR-GE ve Kalite Zirvesi’nin Eğitimde Araştırma Geliştirme ana teması kapsamındaki alt tema örnekleri aşağıda yer almaktadır:
Uluslararası Eğitimde Teknoloji, AR-GE ve Kalite Zirvesi kapsamındaki bir diğer ana tema “Eğitimde Kalite” olarak belirlenmiştir. Eğitimde Kalite; eğitim sisteminin beğenilmesi, kusursuzluğu ve insanların yenilikleri takip etme yeteneği ile bu yetenekleri sergileyen bireylerin yetiştirilmesini ifade eder (Temel, 1999). Günümüzde bilim ve teknoloji dünyasındaki gelişmeler, toplumların ihtiyaçlarını değiştirdiği için pek çok alanda farklı ve yenilikçi uygulamaları da beraberinde getirmiştir. Uluslararası eğitim alanında uzmanlıklarına göre Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı (EFQM), Uluslararası Okullar Birliği (CIS), Amerika Birleşik Devletleri New England Okullar ve Üniversiteler Birliği (NEASC) ile Dil Sınavı Uzmanları Birliği (ALTE) gibi kurum ve kuruluşlar bu kapsamda uzun yıllardır faaliyet göstermektedir. Ülkemiz özelinde görece daha yeni bir kavram olarak ele alınan kalite; en genel tanımıyla bir olgunun, ürünün veya sürecin, bir kurumun veya programın önceden belirlediği kıstaslar gözetilerek uygunluğunun tespitine ve bu doğrultuda değerlendirilmesine yönelik işlemlerin bütünüdür (Yöntem ve Mazman, 2023). Eğitimde kalite, uygulanacak politikaların ulusal ve uluslararası seviyelerde eğitim hedeflerine ulaşma derecesidir (Bakioğlu ve Baltacı, 2010). Bu sebeple eğitim politikalarının belirlenme ve izlenme süreçlerinde, hem ulusal hem de uluslararası düzeyde eğitim hedeflerine ne ölçüde ulaşıldığını saptamaya yönelik tüm iş ve işlemlerde standardın sağlanarak belirli bir kalite programı çerçevesinde çalışmaların yapılması önem arz etmektedir.
Bir süreç olarak değerlendirildiğinde eğitimde kalite; sadece bir girdi-çıktı ilişkisi olmanın ötesinde, öğretmenler, öğrenciler ve eğitimin diğer paydaşları arasındaki kurumsal etkileşimin doğasını olduğu kadar programın, okulun veya sistemin yaşam kalitesi değerlerini de temsil etmektedir (Adams, 1998). İlgili literatüre göre bu süreç; iç ve dış denetimler, değerlendirme süreçleri, standardizasyon ve akreditasyon çalışmalarından oluşabilmektedir. Eğitimde kalitenin artırılması için öncelikle kalitenin bir ihtiyaç olarak değerlendirilip bu ihtiyaç doğrultusunda eğitim araçlarında, öğretmenlerde, öğrencilerde, bilgi kaynaklarında, araç gereçlerde, eğitim tesislerinde, velilerde ve yönetimde kalitenin yükseltilmesi ve sonuç olarak eğitim niteliğinin artırılması beklenmektedir. Bu bileşenlerin haricinde, öğrencilerin mezuniyet durumu, öğrenci performansı gibi sayısal verilerin yanı sıra; öğrenim ve öğretim sürecinin bileşenleri olarak öğretim yöntemleri, öğrenme ortamları, ders içerikleri ve materyalleri gibi nitel unsurlar eğitim öğretim sürecinin veya bir eğitim kurumunun kalite göstergeleri olabilmektedir (Büyükşahin ve Şahin, 2017; Göksoy, 2014) Özetle, eğitim kalitesinin artırılması; kalite yönetiminin uygulanması ve eğitim sürecindeki tüm unsurların kalitesinin yükseltilmesiyle mümkün olabilir. Bu bağlamda Uluslararası Eğitimde Teknoloji, AR-GE ve Kalite Zirvesi’nin Eğitimde Kalite ana teması kapsamındaki alt tema örnekleri aşağıda yer almaktadır:
